top of page

De mooiste tijd van je leven?

Vaak wordt er gerefereerd naar deze periode in ons leven als de leukste tijd. De studententijd is opgebouwd uit momenten waarin we onze richting kiezen en ons ontwikkelen in die richting. De tijd waarin we kleur bekennen en onszelf mogen leren kennen, wie we zijn en wat we kunnen. Voorbereidingen op het werkleven hierna, maar vooral veel kennis opdoen en de sociale omgeving verkennen is wat deze tijd karakteriseert. Hoe doen onze twintigers dat nu? Met alle maatregelen rondom COVID-19 is het de studenten moeilijker gemaakt om die karakteristieke bezigheden tot uiting te laten komen. Zijn er nog sociale ontmoetingsplaatsen en genoeg momenten van samenkomen geweest? Werd er nog genoeg kennis opgedaan nu het onderwijs naar de digitale vlakte is verplaatst? Er komen veel vragen bij me op als ik me probeer te bedenken hoe studenten zich verhouden tot de pandemie en gevolgen van dien. Antwoorden heb ik gevonden bij de vier studenten die ik heb mogen spreken.


“Ik zit nu elke dag heel de dag dingen voor de studie te doen. Je wil gewoon op de uni met mensen over de stof praten en chillen of een leuke les volgen.”

Zoë Ligthart (25), premaster student forensische orthopedagogiek


Zoë volgt een premaster forensische orthopedagogiek. Een hele mond vol zo’n opleiding en ook een hele hoop werk. Ze woont in Rotterdam en was initieel juist wel blij met de maatregelen. Geen reistijd of kosten en studeren kon allemaal lekker vanuit haar eigen huisje in Crooswijk. Het grootste gemis van deze tijd voor een student is volgens Zoë het vervallen contact met medestudenten en de fysieke leeromgeving. Studeren kan zo leuk zijn, omdat er om het studeren heen zoveel mogelijkheden zijn om nieuwe ervaringen op te doen. Studiegenoten die dezelfde obstakels tegenkomen in de studie slepen elkaar door de tentamens, essays en projecten heen. Gedeelde smart is tenslotte halve smart! Waar de één moeite mee heeft kan voor de ander heel makkelijk uit te leggen zijn. Of, even klagen met elkaar over hoe de examinering voor geen meter klopt. Dat de studie heel anders ingericht zou zijn als jij alles mocht bepalen. Het zijn die momenten van verbondenheid tussen student en student die helaas zijn bemoeilijkt, al dan niet weggevallen.


“Alles is thuis. Mijn hele kamer is gewoon negatief geconditioneerd. Huiswerk maken is thuis, de toetsen zijn thuis, de lessen zijn thuis, voor niets hoef ik naar buiten.”

Sidal Tutuk (22), bachelor student Psychologie


Sidal woont bij haar ouders in Schiedam en zit in haar tweede jaar van Psychologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Ook Sidal was in eerste instantie blij met de transitie naar thuisstudie en de online leeromgeving. Het scheelt geld, reistijd en al het werk kan lekker vanuit de eigen vertrouwde omgeving. Al snel bleken de haken en ogen aan de nieuwe manier van onderwijs zwaarder te wegen dan de opbrengsten. In het afgelopen studiejaar kon ze gelukkig haar vrienden nog altijd evenveel spreken als normaal, alleen ging dit nu vooral via computer of telefoon. Af en toe keek Sidal met een verlangen naar buiten door het raam van haar kamer wanneer de zon scheen. Dat is de plek waar ze normaal stoom af kon blazen en afleiding kon zoeken. Even naar de bioscoop met familie of vrienden, het park in met een barbecue of gewoon een rondje door de stad. Dit werd vervangen door veel bellen en familie bezoeken, maar hetzelfde voelt het niet. De studie voelt in beleving zwaarder en minder leuk. Ook is er geen ruimte voor sociaal contact tijdens de lessen, colleges of werkgroepen, waar ze normaal nog even (op laag volume) kon kletsen. Studie voelt meer als moeten en minder als willen.


“Ik vond het af en toe frustrerend dat ik niet altijd de energie had om te studeren. Ook omdat ik niet echt wist waar het aan lag.”

Renée (22), bachelor student Liberal Arts and Sciences - organisatiepsychologie


Renée (22) woont in Utrecht met 14 anderen. Ze studeert Liberal Arts and Sciences in de richting van organisatiepsychologie. Nu in het laatste jaar van haar studie is ze er over na aan het denken om volgend schooljaar een premaster Bedrijfskunde te gaan doen aan de UVA. Renée heeft in het afgelopen studiejaar veel voor elkaar gekregen. Om op een later moment wat rustiger door de studie heen te komen koos zij ervoor vakken tegelijk te doen. Een prestatie die veel leren en discipline vereist, zeker als je in een huis woont met 13 anderen, zoals Renée. Toch is het haar gelukt. Nu kijkt ze terug op een periode waarin ze te weinig “me-time” heeft ingelast voor haarzelf. Normaal een bezige (sociale) bij met hockey, zingen en veel afspreken met vrienden. Nu veranderde dit brede scala aan activiteiten in thuis studeren en met de andere huisgenoten socialiseren. Ze verteld dat het hele huishouden nu een erg hechte groep is geworden en dat, toen ze op een moment allemaal corona hadden, samen dineren via Zoom haar ook als een sterke herinnering is bijgebleven uit 2020. Ondertussen werpen de vruchten van haar harde werk zich af en heeft ze eindelijk tijd om die “me-time” eens goed te gaan invullen.


“In de trein ben ik al bezig met de mindset om te gaan studeren en als ik er eenmaal ben dan zit ik in de mindset om te studeren.”

Julian Kippuw (22), bachelor student Liberal Arts and Sciences - organisatiepsychologie


Julian Kippuw (22) is naast een ondernemer ook een student aan de Universiteit van Utrecht. Hij studeert organisatiepsychologie als richting binnen de studie Liberal Arts and Sciences. Julian is iemand die met veel woorden weet te omschrijven hoe hij naar zijn studieperiode kijkt het afgelopen jaar. Zoals je in het vorige stuk uit deze blogserie kon lezen vind hij zijn onderneming een stuk interessanter dan zijn studie wanneer het op thuiswerken aankomt. Een groot deel van zijn motivatie om te studeren kwam dan ook van het fysiek naar de universiteit gaan. Ook vertelt Julian dat de fysieke omgeving een grote invloed heeft op je mindset. Hij is zelf veel bezig met het effect van mindset op motivatie en prestatie en merkt dat in een klas met medestudenten er veel meer gevoel van verantwoordelijkheid en gedrevenheid bij hem opkomt dan thuis in de kamer waar ook veel andere zaken gebeuren. Julian omschrijft het zelf als; “Je zit op je kamer waar alles is, waar alles gebeurd; je slaapt daar, je chillt daar, je werkt daar, kijkt series en films, leest boeken en je studeert daar ook. Het zijn zoveel switches die je moet doen, eigenlijk heel veel personages. Op de universiteit ga ik geen film kijken, daar ben je om te studeren.”. Ik kan mij vinden in zijn woorden en aan de andere studenten die ik heb gesproken te horen, is dit een gedeelde mening onder velen. Hoe kun je zoveel personages invulling geven vanuit eenzelfde bureaustoel tussen dezelfde muren?


Thuis, de plek van geborgenheid, veiligheid, warmte en vermaak? Of is het eerder de plek van prestatie, gedrevenheid, resultaat en concentratie? Het lastige van de vele functies die ons thuis krijgt is dat we onbewust in een stand schieten die aangezet wordt door de ruimte om ons heen. Op kantoor is het juist wel fijn om de associatie van werk met de werkplek te hebben. Net zo goed vinden elk van de studenten die ik heb gesproken het fijn dat de universiteit of de bibliotheek een plek van leren is en dat de “leerstand” dan ook aangaat wanneer je de fysieke drempel van het campus overstapt. Julian vertelt mij dat zijn mindset al veranderd wanneer hij in de trein onderweg naar Utrecht zit. De andere kant van de medaille is dat die mindset weer terug veranderd wanneer hij in de trein richting huis zit. Je laat als het ware wat achter in de omgeving die verbonden is met leren, zodat je het niet altijd mee naar huis hoeft te nemen. Nu veel studenten thuis studeren, maar door maatregelen ook veel andere activiteiten binnen moeten volbrengen is er geen plek meer om iets achter te laten. Geen moment in de trein meer dat je even mag loskoppelen van werken, leren, amuseren of slapen. Alles gebeurd in dat ene huis, en nog vaker in die ene kamer! Sidal noemt het openen van buitenhuise activiteiten (bioscopen, winkelcentra, attractieparken) als de verandering die voor haar het meeste impact zou hebben gehad op haar gesteldheid. Dat zijn immers de plekken waar je het werken en leren dat nu thuis is, ook thuis achter kunt laten om volledig op te gaan in ontspanning en afleiding.


Het leren gaat dus moeizamer, maar het lukt uiteindelijk wel. Hoe zit het met de sociale contacten die zo kenmerkend zijn voor de studententijd? Een rode draad die ik vond in de verhalen van studenten is het contact met medestudenten dat nu is weggevallen. Ik heb mogen aanhoren hoe juist dit contact vanuit meerdere invalshoeken zo belangrijk is tijdens de studieperiode. Het ontmoeten van nieuwe mensen houdt het studeren spontaan en verrassend. Vakinhoudelijk met studiegenoten discussiëren helpt die bergen theorie te laten landen en vragen over tentamens te verminderen. Het brengt ook de stof tot leven, daar waar het op een computer scherm soms letterlijk te zwart wit is om binnen te komen. Ook maakt de small talk tijdens colleges, werkgroepen of klassikale lessen de vele uren die in studeren worden gestoken wat dragelijker en misschien zelfs wel leuk. Zoë zegt dat zonder al dat sociale contact de opleiding eerder aanvoelt als een langdradige online cursus in plaats van een wetenschappelijke universitaire studie. Ik denk terug aan mijn eigen studietijd en waardeer de kleine momenten met mijn studiegenoten van toen ineens een stuk meer. Ik had geen langdradige online cursus, maar zo voelde afgelopen studiejaar voor veel studenten wel.


Ondertussen zijn gelukkig de terrassen, cafés en bioscopen weer open. Als alles goed verloopt kunnen we zelfs weer naar festivals en feestjes. Veel studenten zijn ondertussen klaar of bijna klaar met hun studiejaar. Het studiejaar 2020/2021 heeft veel gevraagd van onze studerende twintigers en ik denk dat ze allemaal toe zijn aan de “me-time” waar Renée het over heeft gehad. Wat volgend jaar in petto heeft voor de studenten is nog de vraag, maar terug naar het volledige fysieke onderwijs lijkt voorlopig niet de stip aan de horizon te zijn. Steeds meer online en thuis zal een aanwezige factor in de studies blijven, maar de invulling van deze manier van studeren zal als het aan de studenten ligt heel anders zijn dan het jaar waar we nu een punt achter zetten. De veranderingen die ik meekreeg als meest impactvol zijn; meer sociale samenkomst, meer mogelijkheid om buitenshuis te studeren en directer contact met de opleiding.


Geïnspireerd door deze verhalen en inzichten ga ik verder zoeken naar twintigers. Heb je een meeslepend, bijzonder, verdrietig of mooi verhaal te vertellen? Neem dan contact op, want ik luister graag naar je en juist het delen van onze verhalen kan anderen inspireren, motiveren of de weg helpen vinden!


Het genoegen had ik met:




Normaal heb je de keus colleges bij te wonen, dit wordt beloond met de mogelijkheid om vragen te kunnen stellen.

- Zoë Ligthart (25)









Wakker worden, school, slapen. Wakker worden, school, slapen.

- Sidal Tutuk (21)







Als je wil ontspannen dan speel ik graag muziek, maar als ik heel de dag al in de kamer aan het studeren ben denk ik niet “laat ik nog even muziek gaan spelen”. Ik ga liever de kamer uit.

- Renée (22)






Dat je op een andere plek zit om te studeren, dat maakt dat je het gaat doen.

- Julian Kippuw (22)







68 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
bottom of page